خواندن تاریخ جهان آن هم در حد یک کتاب 380 صفحهای چه ارتباطی با موضوع اخلاق جهانی پیدا میکند؟ بسیاری فرصت خواندن تاریخهای مفصل از همۀ مناطق جهان را ندارند. اما نویسنده این کتاب با زدن بُرِشهایی مناسب از مقاطع مختلف تاریخ جهان و با زبانی روان و دوست داشتنی نشان داده است که چگونه در همه دورهها مردم از ظلم ظالمان رنج میبردهاند و در قرن اخیر با همۀ پیشرفتها چگونه تعداد قربانیان بیشتر شده است. با این همه، روز به روز اخلاق همزیستی و احسان به دیگری در میان مردم افزایش یافته است. از این منظر معرفی و خواندن این کتاب به موضوع اخلاق جهانی ارتباط وثیق پیدا میکند.
نویسندۀ تاریخ جهان تحولات و رخدادهای بشر را در چهل فصل از عصر حجر تا انرژی هستهای و جنگ جهانی دوم روایت میکند، چنانکه کثیری از خوانندگان آن در گروههای سنی و سطوح آموزشی مختلف گفتهاند از مطالعه این کتاب نه تنها بسیار لذت بردهاند، که آن را دریچه نوینی به تاریخ جهان یافتهاند و بر آن شدهاند که با کتابهای دیگری مطالعه تاریخ را پی بگیرند.
گامبریچ در فصل پایانی کتاب با عنوان «بخش کوچکی از تاریخ که من خود در آن زیستهام» خاطراتش را از دیدن هواداران هیتلر بازگو میکند. در 1938 در اتریش همانند آلمان اگر کسی هنگام رویارویی با شخص دیگری میگفت «صبح بخیر» و نمیگفت «درود بر هیتلر Heil Hitler» خطر بزرگی را به جان میخرید. در چنین وضعی وفادار نبودن به پیشوا به یک گناه بزرگ تبدیل شده بود و فقط یک چیز درستکاری به حساب میآمد و آن هم اطاعت مطلق از پیشوا بود. نویسنده این فصل را اینگونه به پایان میبرد: «اکنون هر زمان یک زلزله، یک سیل، یک توفان سهمگین، قحطی و خشکسالی و بلایای دیگر در نقاط دورافتادهای از جهان، مردان، زنان و کودکان زیادی را به کام مرگ میبرد، هزاران انسان در کشورهای ثروتمند، پول و نیرویشان را برای یاریرساندن به بازماندگان آنها بهکار میگیرند. چنین نیکوکاریهایی در گذشته صورت نمیگرفت. بنابراین همچنان حق داریم به آیندهای بهتر امیدوار باشیم.»
سخن پایانی گامبریچ چیزی جز بیان بخشی از اهداف اخلاق جهانی نیست.
——————————————————————————————————————-
- عنوان کتاب: تاریخ جهان
- مؤلف: ارنست گامبریچ
- مترجم : علی رامین
- ناشر : نشر نی
- چاپ سیزدهم : ۱۴۰۰
از اینجا کتاب را میتوانید تهیه کنید.